Leer- en gedragsproblemen

Een open brief aan ouders van kinderen met leer- en gedragsproblemen

Beste ouders,

Steeds vaker spreken wij binnen het Functioneel Neurologisch Instituut (FNI) in Lisse met ouders van kinderen die worstelen met leer- of gedragsproblemen, zoals ADD, ADHD, autisme, Asperger, dyspraxie of dyslexie. Ouders die al een lange weg hebben afgelegd langs scholen, artsen en specialisten, en die zich soms onzeker of zelfs onbegrepen voelen.

Wij zien dagelijks hoe goedbedoelde adviezen niet altijd aansluiten bij wat een kind écht nodig heeft. Kinderen krijgen al op jonge leeftijd etiketten opgeplakt of worden doorverwezen naar medicatie, terwijl er zelden wordt gekeken naar de diepere oorzaken van hun gedrag of leerproblemen.

Medicatie is niet altijd de enige weg

Onlangs ontvingen wij een e-mail van een moeder die vroeg of ons instituut iets voor haar dochter kon betekenen. Zij vertelde dat haar dochter “absoluut medicatie nodig heeft om goed te kunnen functioneren”. Na een open uitleg over onze werkwijze, waarbij wij geen medicatie voorschrijven, maar werken met functionele neurologische training en hoogwaardige supplementen, besloot zij het traject niet voort te zetten.

Wij respecteren ieders keuze. Tegelijkertijd betreuren we het wanneer een kind uitsluitend afhankelijk wordt gemaakt van medicatie, terwijl er zoveel meer mogelijkheden bestaan om het brein op een natuurlijke manier te ondersteunen en te versterken.

Wat gebeurt er in het brein?

Medicatie zoals Ritalin (methylfenidaat) en vergelijkbare middelen (Concerta, Equasym, Medikinet) beïnvloeden de dopaminehuishouding in de hersenen. Dopamine speelt een belangrijke rol bij motivatie, coördinatie en cognitieve processen. Deze middelen kunnen tijdelijk verbetering geven, maar ze brengen ook risico’s en bijwerkingen met zich mee, zoals slapeloosheid, nervositeit, angst, hoofdpijn, hartkloppingen en verminderde eetlust.

Belangrijker nog: langdurig gebruik kan de natuurlijke balans van het zich nog ontwikkelende kinderbrein verstoren.

Het brein is als een groeiende bloemkool

Je kunt het brein vergelijken met een bloemkool in groei: het heeft een gezonde voedingsbodem, water en zonlicht nodig. Al voor de conceptie kan de ontwikkeling van het brein beïnvloed worden door de fysieke, emotionele en mentale gezondheid van beide ouders. Tijdens de zwangerschap, en zelfs tot rond het 24e levensjaar, rijpt het brein verder uit tot een stabiel en evenwichtig netwerk, een proces dat we neuroplasticiteit noemen.

Een gezonde neuroplasticiteit betekent dat het brein zich kan aanpassen, leren en herstellen. Alles wat een kind meemaakt, voeding, stress, beweging, slaap, schermtijd, sociale interactie, heeft invloed op deze ontwikkeling.

Erfelijkheid en epigenetische invloeden

Hoewel sommige gedrags- en leerproblemen een genetische component kunnen hebben, weten we tegenwoordig dat epigenetische factoren minstens zo belangrijk zijn.
Epigenetica gaat over hoe leefstijl en omgevingsfactoren genen aan- of uitzetten, zonder dat de DNA-code zelf verandert. Denk aan voeding, beweging, stress, luchtvervuiling, of juist aan positieve invloeden zoals liefde, rust en structuur.

Het mooie is: epigenetische veranderingen zijn beïnvloedbaar. Daarmee kunnen we veel doen aan het verbeteren van de hersenfunctie en het gedrag van een kind.

Een andere weg is mogelijk

Bij het FNI kijken wij verder dan de diagnose. Wij onderzoeken waarom het brein niet optimaal functioneert, en hoe we die balans kunnen herstellen, met gerichte neurologische stimulatie, voedingsinterventies en natuurlijke ondersteuning.

Wij geloven in het herstellen van de basis: een goed functionerend brein, dat zich in zijn eigen tempo mag ontwikkelen tot een evenwichtig en krachtig geheel.

Tot slot

We leven in een tijd waarin kinderen vaker naar een scherm grijpen dan naar een springtouw. Minder buiten spelen en sociale interactie hebben een directe impact op hun hersenontwikkeling. Daarom is het juist nu belangrijker dan ooit om oog te hebben voor de natuurlijke groei van het brein.

Ouders, laat u goed informeren. Stel vragen. Blijf zoeken naar evenwicht tussen wetenschap, intuïtie en gezond verstand. En weet dat er alternatieve, wetenschappelijk onderbouwde wegen zijn, zónder dat het brein van uw kind afhankelijk hoeft te worden van medicatie.

Met warme groet,
Team Functioneel Neurologisch Instituut
Lisse