"Na 16 maanden kan ik weer kitesurfen. Dat vind ik echt ongelooflijk."

Tot anderhalf jaar geleden leefde Rickard Johansson uit Børas (Zweden) het leven, zoals hij dat altijd voor ogen had. Als gitaarliefhebber had hij van zijn grote hobby zijn werk gemaakt en hij deed veel aan sport. Van de ene op de andere dag verandert dit echter als Rickard tijdens een crossfit training op zijn hoofd valt. Naast werken en sporten wordt ook sociale omgang met anderen problematisch. Via een lange zoektocht komt de jonge Zweed uiteindelijk zo’n 1150 kilometer zuidelijker terecht in Lisse, bij het Functioneel Neurologisch Instituut. 

Gitaar spelen is Rickard’s grote passie. “Ik heb een eigen studio in mijn appartement en produceer zelf muziek, voornamelijk pop, jazz en country and western. Tot aan 2017 heb ik jarenlang in bands gespeeld en door Zweden getourd voor optredens.” In dat bewuste jaar besluit Rickard zijn passie voor het gitaarspelen actief over te gaan brengen op jonge mensen. “Ik werk 50% van mijn tijd als muziekleraar op twee verschillende muziekscholen. Het is mooi om jonge mensen van 7 tot 19 jaar de kneepjes van het vak bij te mogen brengen.” De combinatie van doceren en zelf spelen bevalt Rickard goed. “Het kon nauwelijks mooier.”  

Harde klap

Als Rickard op een zaterdag tijdens een crossfit training op de schouders van een trainingsmaat gaat zitten, gaat het echter hopeloos mis. Als gevolg van een communicatiestoornis laat Rickard’s trainingspartner Rickard’s benen los, die vervolgens met zijn hoofd op de harde ondergrond in de sportzaal klapt. “Het deed behoorlijk pijn, maar ik heb gedurende zo’n 10 minuten toch nog mijn oefening af kunnen maken.” Rickard neemt vervolgens thuis een douche en rust een paar uur. “Ik linkte het niet direct aan een hersenschudding, want die heb ik eerder gehad. Toen werd ik echter direct misselijk en moest ik overgeven. Daarvan was nu geen sprake.” Als Rickard zondag een wandeling maakt door het park, valt hem wel op dat hij snel moe is. Op maandag kan hij naar eigen zeggen zijn werk op zo’n 80% doen. 

Helemaal mis

“Dinsdag ging het echter helemaal mis. Ik voelde me misselijk, had hoofdpijn en het was voor mijn gevoel een chaos in mijn hoofd. Tijdens de lunch kon ik me niet concentreren op wat anderen zeiden, ik hoorde het ook niet goed. Het kwam gewoon niet binnen. Dat gold ook voor vragen van studenten. Als ik dan vijf meter naar ze toe liep, in een poging het beter te horen, dan was ik kapot.” Als Rickard later die dinsdag naar huis rijdt, komt hij tot de conclusie dat er echt iets mis is. “Het is normaal gesproken een uurtje rijden. Je mag 80 rijden op dat stuk, maar ik kon niet harder dan 50. Alle signalen om me heen kwamen superintens binnen. Het licht van tegenliggers kon ik nauwelijks verdragen bijvoorbeeld. En toen ik een stuk heuvelopwaarts moest rijden, kreeg ik last van een enorme druk op mijn hoofd, een beetje vergelijkbaar met een ritje in de achtbaan.” 

CT-scan

Een CT-scan in het ziekenhuis brengt geen onregelmatigheden of letsel aan het licht en Rickard wordt weer naar huis gestuurd. “Er werd gezegd dat het wel over zou gaan met een week of twee.” Alhoewel het na twee weken inderdaad iets beter gaat, voelt Rickard zich verre van goed. “Ik was heel snel moe en had veel last van misselijkheid en duizeligheid. Geluid en licht kon ik nauwelijks verdragen. Ik heb in die periode dan ook zoveel mogelijk in een donkere kamer gelegen.” In de periode die volgt, consulteert Rickard meerdere medische professionals, zoals onder meer een fysiotherapeut en een psychiater. Tot verbetering leidt het allemaal niet. Uiteindelijk besluit Rickard zelf verder te zoeken naar de oplossing voor zijn klachten. Zijn zoektocht brengt hem uiteindelijk bij een andere fysiotherapeut. “Het toeval wil dat zij zelf ook een ernstig hersentrauma heeft gehad en een paper heeft geschreven over het fenomeen ‘hersenschudding’. Zij adviseerde me direct te stoppen met de fysiek zware oefeningen, die de andere fysiotherapeut mij voorschreef. Ik merkte zelf ook al dat die inspanningen me geen goed deden. Fietsen bijvoorbeeld, dat ging gewoon niet. Frida, zo heet ze, is inmiddels een goede vriendin van me. Zij raadde me aan om het rustiger aan te doen en bijvoorbeeld kleine stukjes in het park te wandelen.” 

Mist in het hoofd

Langzaamaan voelt Rickard zich iets beter. “Ik raakte die mist in mijn hoofd een beetje kwijt en kreeg weer iets meer energie.” Ondanks de progressie zijn er op dat moment nog veel dingen, waar Rickard zich nog niet aan kan wagen. “Werken ging maar heel mondjesmaat, terwijl sporten gewoon echt geen optie was. Ook sociale contacten onderhouden was heel moeizaam, want als ik een half uur samen was met een vriend, dan was ik al kapot.” Een bijkomend probleem was dat Rickard ook een beperking in zijn vingers ervaarde, waardoor het gitaarspelen ook problematisch was. Rickard besluit om niet bij de pakken neer te zitten en googelt in die periode heel wat af op zoek naar een veelbelovende therapie. “Uiteindelijk kwam ik terecht op de website van het Functioneel Neurologisch Instituut in Lisse. Ook heb ik nog even contact gehad met een vergelijkbaar behandelcentrum in Oslo.” 

Goed gevoel

Een lang telefoongesprek met de oprichter van het Functioneel Neurologisch Instituut via Skype geeft voor Rickard de doorslag om voor Lisse te kiezen. “Het contact voelde heel goed. Hij nam alle tijd voor me en ging uitgebreid in op al mijn vragen. Al met al duurde ons gesprek meer dan een uur. Ik vond het heel bijzonder dat hij de moeite nam om me, op afstand, het behandelcentrum te laten zien. En na het gesprek heeft hij me nog een aantal zaken gemaild.” Als Rickard in mei het Functioneel Neurologisch Instituut bezoekt voor een vijfdaagse behandelperiode, is hij benieuwd naar wat de week brengen gaat. “Ik had in die periode best wel veel stress. Mijn behandelaar maakte me vanaf de eerste minuut duidelijk dat de therapie een kwestie van goed teamwork is en dat het veel inspanning van mij zou vragen, zowel fysiek als mentaal. Maar de persoonlijke aandacht en support van het complete behandelteam was voor mij van grote waarde. Dat heeft mij veel vertrouwen gegeven. ” 

Meer energie

Terug in Zweden ervaart Rickard een flinke reactie op de behandelweek. “Maar daar was ik al voor gewaarschuwd. Vooral voor de vermoeidheid.” Na een dag of tien voelt Rickard zich steeds beter worden. En deze progressie zet zich in de daaropvolgende weken voort. “Ik kreeg weer veel meer energie. De pijn, die ik rond mijn ogen had, verdween. En ook de hoofdpijn is veel minder geworden. Ik voel me veel stabieler en kan me weer beter focussen en concentreren. Zelfs het gevoel in mijn vingers wordt weer beter.” Het resultaat van alle vooruitgang is dat Rickard zich met een veel beter gevoel, en vol vertrouwen, opmaakt voor een tweede bezoek aan het Functioneel Neurologisch Instituut begin juli. 

Dagje strand en kitesurfen

Vlak voor deze tweede behandelweek besluit Rickard, die een uitgesproken strandliefhebber is, weer eens een dagje op het strand door te brengen. “Dat ging zo goed, dat ik de dag erna mijn zus en haar vriend en nog een andere vriend heb meegevraagd naar het strand. Na afloop zijn we nog gaan eten in een restaurant, waar muziek werd afgespeeld en veel mensen aanwezig waren. Ik had de dag erna een klein beetje hoofdpijn, maar heb verder geen klachten ervaren, echt geweldig.” Rickard is van nature sportief en miste het sporten de afgelopen anderhalf jaar ontzettend. “Maar ik kan nu weer mountainbiken. Zolang ik dit 20 à 25 minuten doe, gaat dit prima en ervaar ik geen balansproblemen. En ook op de crosstrainer boek ik goede vooruitgang. Drie maanden geleden nog kreeg ik hoofdpijn en werd ik duizelig bij een hartslag van 115. Nu kan ik mijn inspanning weer zonder problemen opvoeren tot een hartslag van 155.” Deze progressie is voor Rickard typerend voor de behandeling. “Het is een proces met steeds nieuwe stapjes voorwaarts. Het is mijn doel om weer 100% te worden. En ik ben ervan overtuigd dat dit gaat lukken met de hulp van mijn behandelaar.” De echte kers op de taart is voor Rickard dat hij weer een half uurtje heeft kunnen wijden aan zijn favoriete hobby. “Na 16 maanden heb ik weer kunnen kitesurfen, dat vind ik echt ongelooflijk.”